Kościół Parafialny

HISTORIA PARAFII

Parafia Miastkowo znajduje się na terenie woj. Podlaskiego. Są to tereny historycznego Mazowsza i ziemi Łomżyńskiej. Miastkowo leży między dwoma największymi miastami w nasze diecezji: Ostrołęką i Łomżą. Przez teren parafii Miastkowo przepływa rzeka Narew.

Miastkowo prawdopodobnie  powstało przed 1400 rokiem i byłą wsią w której mieszkali chłopi książęcy zaopatrujący grody i dwory książęce. W przywileju erekcyjnym parafii Nowogród z 1409 roku wymienia się po raz pierwszy wieś Miastkowo. Od 1526 roku wieś przeszła z rąk książąt mazowieckich do ziem królewskich i była dzierżawiona. Przed 1429 rokiem został w Miastkowie zbudowany kościół ufundowany przez księcia Janusza, lecz nie było tam jeszcze parafii. Dopiero w 1451 roku powstała parafia w Miastkowie.      

Pierwszy drewniany kościół ufundował w parafii Miastkowo, Książe Mazowiecki Bolesław. Kościół ten był pod wezwaniem Dziesięciu Tysięcy Męczenników i konsekrował go w 1451 roku biskup Płocki Paweł Giżycki. Około roku 1731 kościół został spalony. 10 sierpnia 1767 roku konsekrowano nowy kościół pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła. Kościół ten także był drewniany. W 1858 roku  kościołowi groziło kompletne zawalenie, powodem były stacjonujące wcześniej wojska rosyjskie. Dlatego też w 1859 władze zamknęły świątynię. Budowę nowego murowanego kościoła rozpoczęto w 1862 roku, a ukończono w  lutym 1869 roku staraniem ówczesnego proboszcza ks. Stanisława Bagińskiego. Świątynia została poświęcona 6 sierpnia 1864 roku i do tej pory nie została konsekrowana. Kościołowi nadano tytuł Najświętszej Panny Różańcowej.

W roku 2000 staraniem ówczesnego proboszcza ks. Kazimierza Dochoda i wikariusza ks. Grzegorza Pęskiego oraz wiernych powstała kaplica w miejscowości Rydzewo. Obecnie prowadzone są prace końcowe nad możliwością grzebania zmarłych nowo powstałego cmentarza. Powstał on staraniem i zaangażowaniem obecnego ks. Proboszcza Czesława Dygan oraz licznej ofiarności i osobistej pracy wiernych. Poświęcenia dokonał Pasterz naszej diecezji ks. bp Stanisław Stefanek, dnia 22 czerwca 2010 roku. Zostały również wykonane prace remontowe budynków kościelnych tj. plebani, domu parafialnego. Doprowadzone zostały do końca prace związane z remontem, odnowieniem, umieszczeniem witraży  i wstawieniem tabernakulum w kaplicy w Rydzewie. 

W parafii mamy ponad 45 ministrantów, prowadzona jest schola młodzieżowa przez Panią katechetkę Annę Brulińską, dzięki staraniom ks. proboszcza powstał parafialny zespół Caritas, Betania – grupa modlitewna. W parafii w każdej z wiosek prężnie działają koła różańcowe. W każdą Niedzielę, Eucharystię uświetnia śpiew chóru parafialnego pod przewodnictwem i opieką Pana organisty Eugeniusza Zaraś.

Parafia nasza to żywa ciągle odnawiająca się wspólnota wiernych którzy swoim zaangażowaniem w piękno i życzliwość budują Boży Kościół, kościół partykularny.

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY

Możemy tylko przypuszczać, że prace budowlane przy wznoszeniu świątyni miastkowskiej były realizowane w okresie od 1425 do 1451 roku. Pierwszym znanym z imienia proboszczem miastkowskim był Daczbogori, który sprawował swoją funkcję w latach 1450 – 1495.

Pierwszy zachowany, dokładny opis kościoła pochodzi z 1609r. Wizytator zapisał, że kościół był budowlą starodawną, drewnianą, posiadającą obejście wokół, pokrytą dachem drewnianym. W ścianach znajdowało się 5 okien ozdobionych szkłem. Podłoga we wnętrzu została wykonana z drewna. Strop nad prezbiterium ozdabiał namalowany nań obraz. W środku Kościoła stało pięć ołtarzy i drewniana chrzcielnica na takiej samej podstawie. Całość, według słów wizytatora, „była starej formy i budowy”. Dokumenty nie podając daty samej konsekracji, wymieniają tytuł kościoła – 10 tysięcy Męczenników.

Wojny i związane z nimi wydarzenia zachodzące w XVII wieku nie ominęły również Miastkowa. W zachowanych dokumentach nie znajdujemy dokładnego opisu szkód i zniszczeń. Lecz możemy przybliżyć ten obraz poprzez zakres wykonywanych prac remontowych. Objęły one wymianę pokrycia dachowego nad całym kościołem, odnowienie ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Kierował nimi ówczesny proboszcz Julian Tarnowski, przy jednoczesnym wsparciu Juliana Bonifacego Łuby herbu Lubicz.

Już w końcu XVII wieku stan kościoła był zły i wymagał przeprowadzenia remontu ścian, podłogi i dachu. W realizacji prac, a także w staraniach o wygląd i wystrój kościoła wpierała proboszcza Rocha Piotrkowskiego okoliczna szlachta. Jednak wojny, w które obfitował początek XVIII wieku, nie sprzyjały realizacji większych prac remontowych. Drewno zebrane na budowę nowego kościoła zostało zniszczone. Przeprowadzona kolejna wizytacja ukazała fatalny stan kościoła. W łuku tęczowym na belce wisiały po obu stronach krucyfiksu figury św. Jana i Najświętszej Maryi Panny. Stan kościoła uległ szybkiemu zniszczeniu. Około 1731 roku kościół został spalony. Msze święte dla wiernych odprawiano w dawnej dzwonnicy, którą po przeprowadzeniu kapitalnego remontu ścian i dachu zamieniono na kaplicę.

Przy pomocy finansowej parafian, a w szczególności okolicznej szlachty, na miejscu spalonego kościoła wystawiono nowy, również drewniany. Erekcję przeprowadzono w 1760 roku. Wydarzenie to zostało aprobowane 27 września 1763 roku przez biskupa płockiego Hieronima Antoniego Szczeptyckiego. Dach nowej budowli pokryto gnotami, które przybito do tracic. Długość kościoła wynosiła 64 łokcie, szerokość 42 łokcie a wysokość 20 łokci (w Królestwie Polskim ok. 576mm). 10 sierpnia 1767roku Cyprian Kamil Wolicki biskup synopeński, sufragan pomorski, przeprowadził akt konsekracji.

Kościół otrzymał wezwanie św. Apostołów Piotra i Pawła. W 1820 roku proboszczem w Miastkowie został ks. Józef Filipkowski. Z zachowanego opisu instalacji proboszcza widoczny jest stan kościoła. Była to budowla drewniana, kożuchowana, z dachem krytym kleńcem na tarcicach. Po lewej stronie prezbiterium była zakrystia posiadające małe okienko. Kościół posiadał sześć dużych okien i dwa mniejsze pod szczytem. Większość była oprawiona w ołów, inne posiadały ramy drewniane. Do kościoła prowadziło z cmentarza troje drzwi. Podłoga była drewniana. Sufit został wykonany z tarcic heblowanych. Nowa ambona została ustawiona po lewej stronie, chrzcielnica stała po prawej stronie kościoła. Nad nią zamontowano szafkę na oleje święte. Oprócz wielkiego ołtarza w kościele stały jeszcze cztery boczne. W prezbiterium przy ścianach zostały ustawione dwa nowe konfesjonały. W ich pobliżu stały ławki. Na chórze znajdowały się organy o siedmiu głosach i dwóch mieszkach znajdujących się w środku, które ciągnięto pasami.

Zniszczenie kościoła spowodowały wojska rosyjskie stacjonujące w Miastkowie w czasie wojny polsko – rosyjskiej. 25 listopada 1851 roku umarł dotychczasowy administrator parafii w Miastkowie ks. Stefan Makowski. Przekazanie beneficjum nowemu proboszczowi nastąpiło już 22 grudnia. Zachowany dokument podaje, że kościół był zdezelowany, niezdatny do dalszego remontu groził zawaleniem. Proboszcz Stanisław Bagiński podjął starania poprzednika w celu budowy nowego kościoła. W zaistniałej sytuacji Naczelnik powiatu za wiedzą i zgodą księdza proboszcza wyznaczył teren byłego ogrodu plebańskiego położonego przy trakcie Ostrołęka – Łomża na miejsce przyszłej budowy. Do prac przystąpiono w 1862 roku. Objęły one wykopanie rowów pod przyszłe fundamenty i zwiezienie potrzebnych materiałów. Już w miesiącu kwietniu tego samego roku proboszcz wystosował pismo z prośbą do ks. kanonika Pawła Andruszkiewicza, dziekana łomżyńskiego, o przeprowadzenie erekcji przyszłego kościoła. Pismem z 29 maja 1862 roku ks. Paweł Andruszkiewicz wyraził zgodę na erekcję kościoła i uczestniczenie w niej. Uroczyste poświęcenie kamienia węgielnego odbyło się we wtorek 17 czerwca 1862 roku. W czasie budowy kościoła, uroczystości kościelne miały się odbywać w byłej dzwonnicy zamienionej na kaplicę.

Pismem z 30 listopada 1863 roku biskup sejneński, wydał ks. Kanonikowi Pawłowi Andruszkiewiczowi zgodę na odprawienie Mszy w nowo wybudowanym kościele. Do realizacji zamierzonego aktu poświęcenia kościoła doszło 6 sierpnia 1864 roku w dzień święta Przemienienia Pańskiego. Uroczystość przeprowadził ówczesny proboszcz i dziekan łomżyński – ks. Paweł Andruszkiewicz. Kościół miastkowski otrzymał tytuł Matki Boskiej Różańcowej. W lutym 1869 roku wszelkie prace budowlane zostały zakończone.

Zobacz jak obecnie wygląda kościół od wewnątrz [TUTAJ]

KAPLICA W RYDZEWIE

W maju 2000 r. na prośbę ówczesnego proboszcza, ks. Kan. Kazimierza Dochoda, strażacy w porozumieniu z wójtem oraz radnymi gminy oddali remizę strażacką na użytek kaplicy. Pieniądze na remont dachu oraz częściowe wykonanie wnętrz pochodziły z funduszu gminnego. Resztę mieszkańcy zorganizowali z prywatnej zbiórki, do której dołączyły Nowosiedliny i Kaliszki. Miejscowa ludność w czynie społecznym doprowadziła budynek do używalności. Kaplica została poświęcona przez ks. bp Tadeusza Zawistowskiego dnia 20.08.2000r. W następnych latach zostały wykonane liczne malowidła ścienne. Staraniem księdza Proboszcza, kan. Czesława Dygan, powiększono powierzchnię kaplicy o nieużywany składzik strażacki, a także zmieniono okna, zamontowano w nich kraty i wykonano witraże. Kaplica została także ponownie umalowana. Największym dokonaniem było podjęcia starania o umieszczenie i następnie poświęcenie Tabernakulum w kaplicy, którego dokonał bp. Stanisław Stefanek - ordynariusz łomżyński.  (2008r).

CMENTARZ PARAFIALNY

W wieku XVIII cmentarze zaczęto przenosić poza miejsce zamieszkania ludzi miast i wis. Pierwszy taki cmentarz powstał w Polsce w 1761 roku w Warszawie. Przenoszenie cmentarzy przykościelnych zbiegło się w czasie z upadkiem państwa polskiego. Władcy państw zaborczych wydawali w tej sprawie odpowiednie dekrety: w 1773 roku Fryderyk II w zaborze pruskim, a w 1783 roku Józef II w Galicji. Można się spodziewać, iż w tych to czasach przeniesiono i w Miastkowie miejsce grzebania zmarłych z pobliża kościoła na nowe miejsca poza wsią, na zachód od kościoła w odległości 200 metrów. Na cmentarzu w roku 1889 szlachecka rodzina Grochowskich wybudowała piękną kaplicę grzebalną.

Z zabytków znajduje się za kaplicą żeliwny pomnik wystawiony śp. Aleksandrze z Hińczków Grochowskiej, zmarłej 7 kwietnia 1865 roku (fot.2).

Obok kaplicy, znajduje się ogrodzona pięknym żeliwnym ogrodzeniem płyta z czarnego granitu śp. Augustyny z Jastrzębskich, zmarłej w 1903 roku (fot.3).

W centralnym punkcie cmentarza wznosi się widoczny z daleka pomnik poległych żołnierzy w walce z bolszewicką nawałą w 1920 roku. Na obelisku widnieje napis: „Bohaterskim Obrońcom Ojczyzny rodacy” i lata 1920 – 1931. Data 1931 przypomina stulecie bitwy pod Ostrołęką z Moskalami.

Od kaplicy po prawej stronie znajduje się granitowy pomnik księdza Kazimierza Wiśniewskiego, rodaka miastkowskiego, wicerektora Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży, bardzo obiecującego kapłana, którego niestety choroba nowotworowa, zabrała z tego świata (fot.5).

Każdy cmentarz jest częścią historii danego regionu. Historią ludzi, którzy wprawdzie odeszli do Pana, lecz nadal trwają w przekazach swoich najbliższych i w naszej wdzięcznej pamięci.